2. «ساسوئولو» شهري است در ايتاليا كه صنعت توليد سراميك در آنجا متمركز شده است..
3. گزارشی از رشد تصاعدی صنعت سرامیک در استان یزدظرف دو سال گذشته، ايران به معدن طلايي براي توليد كنندگان ماشين آلات سراميك بدل شده است. در اين مدت تاجران محلي سرمايه گذاري هاي عظيمي در احداث كارخانه هاي جديد و يا توسعه خطوط موجود نموده اند كه هدف از اين كار افزايش ظرفيت توليد و بهبود كيفيت خصوصاً در بخش كاشي مي‌باشد. شركت هاي ايتاليايي بخش اعظم قراردادهاي تأمين ماشين آلات را به خود اختصاص داده اند. در اين ميان شركت ساكمي به عنوان پيشتاز و به دنبال آن شركتهاي «باربيري و تاروتسي»، «سيتي» و «سيستم» در بخش طرح و چاپ، درجه بندي و پالت، شركت LB Officine Meccaniche در بخش پروژه هاي كاشي پرسلان و «تكنوفراري» و ديگر شركتها به عنوان تأمين كننده ماشين آلات تكي در اين بازار فعال مي‌باشند.
مقاله زير نوشته marco fiori ،از تحلیلگران صنعت سرامیک دنیا و برگرفته از فصلنامه بين المللي دنياى سراميك(ceramic world)چاپ کشور ایتالیا می باشد،اين مقاله بيانگر جایگاه استان یزد در تولید کاشی و سرامیک در دنیااست،اما نکته قابل توجه در این مقاله حضور شرکتهای تولید کننده دستگاهها و تجهیزات کارخانه های کاشی است که توانسته اند سودهای کلانی را از این طریق کسب نمایند، حضور شرکتهای ایتالیایی،اسپانیایی و حتی ترکیه ای در این منطقه چنان سود آوری برای آنان داشته است که امروز به عنوان بزرگترین شرکتهای این صنعت شناخته می شوند ومیتوان گفت بازار ایران و بخصوص استان یزد بازار رویایی برای شرکتهای تولید کننده ماشین آلات بوده است و نکته دیگر مشکلی است که تولید کنندگان صنعت کاشی براساس آمارهای ارائه شده در این مقاله با آن روبرو هستند مشکلی به نام بازار،تقاظای داخلی روز به روز از میزان تولید فاصله گرفته و تولید کنندگان بیش از پیش به فکر بازار های بین المللی هستند.هم اکنون کشورهایی چون عراق وافغانستان مهمترین بازار های صادراتی استان هستند،این دو کشور به دلیل جنگ وشرایط باز سازی آن نیازمند بازار ایران هستند اما سوال اینجاست که این بازار تاکی پاسخگوی عرضه رو به رشد کاشی ایران است؟رشد صنعت سرامیک در ایران توسعه صنعت در مناطق خاصي بر تمام نقاط بزرگ صنعتي ایران تأثير گذار بوده است . خصوصاً مي‌توان به تهران و ديگر شهرهاي صنعتي اطراف آن از جمله قزوين، اصفهان و سمنان اشاره نمود. رشد سريع اين صنعت در ديگر مناطق حاشيه اي مثل مشهد، تبريز و شيراز نيز مشاهده مي‌شود. اما مهمترين و فعالترين شهر صنعت سراميك در ايران يزد مي‌باشد.رشد چشمگير بيش از هشتاد توليد كننده كاشي و سراميك در ايران به وضوح نمودار است. صنعت سراميك فرصت تجاري فوق العاده اي براي بسياري از سرمايه گذاران فراهم آورده است. اين مهم توجيه كننده چرايي مبادرت بسياري از توليد كنندگان تازه كار و كم تجربه به اين فعالت مي‌باشد كه برخي از آنها بسي پيچيدگي توليد و فروش را دست كم گرفته اند. اما در كنار ورود اين قبيل سرمايه گذاران به صنعت كاشي، برخي فروشندگان سابق نيز تصميم به فعاليت در بخش توليد گرفته موارد كثيري از خريد سهام كارخانجات جديد از سوي بازرگانان اين بخش ديده شده است. به هر حال رشد سرسام آور شركت هاي جديد ريسك توليد بيش از حد را نيز با خود مي‌آورد.اولين نمونه توليد صنعتي كاشي در سال 1339- 1338 بوده كه كاشي ايرانا اولين ماشين آلات توليد كاشي سراميكي را به كار برد. چند سال بعد كاشي حافظ و سعدي نيز وارد اين عرصه شد. از آن موقع به بعد اتفاقي رخ نداد تا اينكه كاشي پارس و I.T.I شروع به همكاري با همتايان خارجي خود در زمينه كاشي بدنه سفيد دو پخت (كوره تونلي) كرد. تقريباً در همان زمان كاشي نيلو و كاشي يزد نيز شروع به توليد كاشي تك پخت قرمز در سايز 20 ×10 و 20×20 نمود. تا سال 1357 شركتها به طور معمول تحت مالكيت بخش خصوصي بود اما بلافاصله پس از انقلاب اسلامي هم شركتهاي خصوصي و هم دولتي در فعاليت بوده اند.در سال 1365 در حين جنگ ايران و عراق سرمايه گذاران خصوصي جذب بخش كاشي شدند. در دهه 1990 ميلادي (بين سالهاي 69 تا 79) بعد از پايان جنگ، اين بخش روندي رو به رشد را آغاز كرد كه بيشتر به خاطر گسترش و توسعه فزاينده بخش ساختمان سازي بود.از جمله عوامل مؤثر در توسعه صنعت سراميك ايران پايين بودن هزينه كارگري ، ارزان بودن انرژي، وفور مواد اوليه و روحيه ريسك پذيري بالا مي‌باشد. گاز طبيعي و گاز مايع، ارزان و به راحتي در دسترس است. نيروي كارگري غير متخصص نيز بسيار ارزان است، با حقوق ماهانه تقريباً يكصدهزار تومان .(اين آمار مربوط به حدود دو سال پيش مي‌باشد).رقابت شديدي براي جذب بهترين و متخصص ترين تكنسين ها وجود دارد و شركتهاي نوپا بيشتر به دنبال اين افراد هستند. كشور ايران از لحاظ منابع زميني بسيار غني است و برخورداري از گنجينه اي از مواد اوليه مايه افتخار ايرانيان مي‌باشد. مزيت ديگر وجود سرمايه هاي هنگفت براي سرمايه گذاري است. به علاوه، وجود نفت نيز درآمدهاي قابل توجهي براي خزانه دولت دارد كه همراه با ديگر منابع درآمدي براي حمايت از فعاليتهاي تجاري و ايجاد زير ساختهاي جديد به كار مي‌رود. با اين حساب، ايران از تمام لازمه هاي توليد سراميك كه يكي از آنها سابقه چند صد ساله است، برخوردار مي‌باشد.مجموعه يزدمنطقه اطراف يزد (كه شامل ميبد و اردكان نيز مي‌شود) در سالهاي اخير شاهد رشد سريع صنعت سراميك بوده و پايه هاي مركز اصلي سراميك ايران را بنا نهاده است. قبل از اين تعيين مركز اصلي صنعت سراميك ايران امكان نداشت،اما اكنون در يزد، اين شهر غني در قلب كوير، كارخانجات جديد با سرعت سرسام آوري در حال ساخت مي‌باشد. هم اكنون بيش از 40 كارخانه كاشي در اين منطقه در حال فعاليت است، از جمله 15 كارخانه جديد كه ظرف يك سال و نيم گذشته راه اندازي شده است. اين رقم در مقابل كمتر از 10 كارخانه در ديگر نقاط كشور بسيار زياد است.اين مركز كه به تازگي در حال شكل گيري است و چيزي نمانده تا به «ساسوئولو*» ايران بدل شود، باعث گسترش تكنولوژي ايتاليا نيز مي‌شود. پيشتاز در تأمين ماشين آلات «شركت ساكمي» است كه توجه زيادي به اين بازار داشته از تسهيلاتي چون كيفيت بالاي خدمات پس از فروش و شهرت زياد در ميان تاجران ايراني برخوردار مي‌باشد. مهمتر از همه اينكه سرمايه گذاران محلي به دنبال شركتهايي مي‌گردند كه تا رسيدن به حد اعلاي توليد، تضمين توانايي رقابت و كيفيت لازم براي صادرات و در عين حال كاهش هزينه هاي توليد تاب بياورند. امروزه، ماشين آلات ايتاليايي به عنوان سازگارترين، معتبرترين و كاراترين شناخته شده است.توليدطبق آمار و ارقام رسمي منتشره «اتحاديه توليدكنندگان سراميك ايران» ، توليد سال 1382 معادل 95 ميليون متر مربع بوده است. در سال 1383، توليد 120 ميليون متر مربع بوده كه رشد چشمگيري براي آن است. اين رقم به 170 ميليون متر مربع در سال 1384، 270 ميليون متر در سال 85 رسیده و تا 300 ميليون متر در سال 86 خواهد رسيد.به علاوه، تا پايان سال جاري كه بسياري از كارخانه هايي كه ماشين آلات آنها خريداري شده تقريباً راه اندازي خواهد شد، انتظار مي‌رود توليد در سطح كشور از 300 ميليون متر نيز تجاوز كند.كاشي دوپخت سريع هم چنان بيشترين رواج را در ميان انواع كاشي ديوار دارد. گرچه بعضي شركتها در حد كمي مونوپروزا توليد مي‌كنند، اما سيستم تك پخت هنوز به عنوان سيستم استاندارد كاشي كف رايج بوده و توليد كاشي پرسلان نيز رو به افزايش است.مثل ايتاليا و اسپانيا، توليد كاشي پرسلان در اين مرحله اوليه بيشتر در حد توليدات گذشته به صورت پوليش خورده با طرح هاي كهكشاني و رگه دار مي‌باشد. اين احتمال نيز وجود دارد كه كاشي پرسلان لعاب خورده به زودي بخش مهمي از توليد ايران را تشكيل دهد. گرچه محاسبه دقيق سهم كاشي پرسلان از كل توليد دشوار است،اما مي‌توان با احتساب سرمايه گذاري هاي جديد در اين زمينه و كارخانه هاي موجود كه به اين سمت روي آورده اند، اين رقم را در حدود 15% فرض كرد.در ضمن بازار خوبي نيز براي موزاييك وجود دارد كه عمدتاً در اماكن مذهبي استفاده مي‌شود.بازار داخليبازار داخلي در حال حاضر خروجي اصلي توليدكنندگان ايراني مي‌باشد كه مي‌توانند توليدات خود را به قيمت خوبي به فروش برسانند(هر متر مربع كاشي تك پخت حدود 6-5 دلار آمريكا يا 5000 تا 6000 تومان است). در چنين كشوري با جمعيت70ميليون نفري، مصرف سرانه در حال حاضر 3/1 متر مربع در سال است كه اميد است اين مقدار به 5/1 متر مربع برسد.مسلماً حد و مرزي براي پيشرفت وجود دارد چرا كه تجاوز از اين مقادير حتي در بازاري جا افتاده نيز دشوار خواهد بود.به منظور همگام شدن با توليد انفجاري بايد به همان اندازه انتظار رشد سريع مصرف داخلي را نيز داشته باشيم، اما در واقعيت به نظر مي‌رسد اين روند حتي قابل مقايسه هم نباشد. افزايش تقاضاي كاشي ادامه خواهد داشت چراكه شهرهاي اصلي در معرض توسعه سريع است و وسعت مناطق شهري در فاصله 4 سال به 100 ميليون متر مربع خواهدرسيد.اما طبق برآورد«اتحاديه توليد كنندگان سراميك ايران » بي‌شك اين مسئله جوابگوي توليد پيش بيني شده هم نخواهد بود.طبق پيش بيني هاي خوش بينانه تر، رشد عمده ساختمان سازي و بطور كلي اقتصاد كشور مي‌تواند در آينده باعث حداكثر مصرف 150 ميليون متر مربع شود كه به هر حال جوابگوي توليد نخواهد بود. پر واضح است كه تنها راه خروج كاشي، صادرات است.كاشي ايراني در عرصه جهانيشركت هاي ايراني تاكنون روي صادرات متمركز نبوده است. شركتهاي بزرگتر كه براي رقابت در بازارهاي خارجي آماده ترند، سهم 20 تا 25 درصدي از صادرات دارند. ميانگين صادرات از اين مقدار نيز بسيار كمتر است خصوصاً با در نظر داشتن رقم صادرات سال 83 كه برابر است با 3/7 ميليون متر مربع (حدوداً 6% از120 ميليون متر مربع توليد).عوامل متعددي براي پيشرفت كلان نياز است. شركتها بايد فعاليتهاي بازاريابي و شبكه هاي فروش خود را عملاً سازماندهي كنند. بطور همزمان، زير ساخت هاي كشور به خصوص بانك ها و مؤسسات مالي بايد از اين نوع توسعه حمايت كنند. پيكار با رقيبان بين المللي ناخواسته بهبود كيفيت را به همراه خواهد داشت، خصوصاً اگر قيمت تنها وسيله بازاريابي به حساب نيايد. ارتقاء سطح آموزشي پرسنل و مدرنيزه كردن تكنولوژي عوامل كليدي موفقيت است. شركت هايي كه به دنبال تثبيت حضور خود در بازارهاي جهاني هستند، بايد از همين الان روي بهبود اين عوامل كار كنند.بر خلاف آشفتگي ناشي از جنگ كنوني، موقعيت جغرافيايي كشور بطور بالقوه مناسب است كه با داشتن همسايگاني چون عراق، سوريه، افغانستان، امارات متحده عربي و جمهوري هاي قفقازي اتحاد شوروي سابق، بازار فروش خوبي تضمين مي‌شود. طرز تفكر اقتصادي طبقه بازرگانان ايراني كه ميراث موقعيت تاريخي اين شهرها در جاده ابريشم است خبر از اين نكته مي‌دهد كه ايراني ها مي‌توانند پيشرفت خوبي در بازار جهاني داشته باشند.از طرف ديگر، محصولات چيني با قيمت پايين در حال ورود به بازار داخلي است. اين در حالي است كه يكي ديگر از رقباي خطرناك اين صنعت، سنگ طبيعي است ، زیرا ايران دومين توليد كننده سنگ در جهان مي‌باشد.پروژه هاي جديدظرف چند ماه گذشته شركت ساكمي كارخانه هاي متعددي را راه اندازي نموده و خطهاي جديدي نيز در شركتهايي مثل «كيميا سرام ميبد» و «خاتم اردكان» نصب كرده است. هم چنين، تأمين مجدد ماشين آلات «كاشي گلچين میبد» ، «كاشي رباط میبد» ، «كاشي گلديس میبد» ، «نازسرام میبد» و «كاشي عقيق» نيز به عهده اين شركت بوده است. شركت ناز سرام سه كوره براي توليد روزانه 16000 متر مربع كاشي پرسلان سايز بزرگ دارد و قرار است سال آينده راه اندازي شود. كاشي عقيق نيز توليد روزانه خود را به 20000 متر مربع رسانده است. لازم به ذكر است نتيجه بخش ترين فناوري كاشي تك پخت بدنه قرمز و كاشي پرسلان لعاب دار مي‌باشد.يكي از مهمترين شركتهاي جديد «كاشي برليان قزوين» است كه مؤسسين آن گروهي از سرمايه‌گذاران مي باشند و انتظار مي‌رود از اواخر سال 85 به بعد توليد روزانه اي برابر با 20000 متر مربع كاشي كف پرسلان داشته باشد. در اين كارخانه از تكنولوژي شركت ساكمي و شركت LB استفاده شده است. كاشي سمند نيز در ارديبهشت 83 كار خود را با توليد روزانه 15000 متر مربع كاشي دوپخت آغاز كرد. دو كارخانه جديد نيز در ميبد شروع به توليد كرده اند: 1) كاشي ستاره كه تأمين كليه ماشين آلات آن به عهده شركت Barbieri & Tarozzi بوده و روزانه 15000 متر مربع كاشي مونوپروزا (تك پخت) به بازار عرضه میکند2) كاشي باستان كه در توليد روزانه 18000 متر مربع راه اندازي شده است. از ديگر پروژه هاي اخير پروژه توليد كاشي پرسلان در گروه احسان ميبد تحت نام تجاري «احسان نيرو» مي‌باشد. ماشين آلات اين كارخانه توسط شركت ساكمي تأمين شده و روزانه 10000 متر مربع توليد دارد كه قرار است در سال 85 با راه اندازي «شركت نوآوران» با ظرفيت توليد روزانه 18000 متر مربع كاشي تك پخت توسعه يابد. «كاشي حافظ» هم براي كسب سهم بيشتري از بازار داخلي قصد دارد توليد خود را با راه اندازي دو خط ديگر افزايش دهد. ماشين آلات اين دو خط ساخت شركت Barbieri & Tarozzi بوده قرار است روزانه 11000 متر مربع كاشي تك پخت و دو پخت توليد كند.از ديگر شركتهايي كه شهرت خوبي در بازار دارد و اكنون در شرف ورود به بخش پرسلان نيز هست «كاشي و سراميك الوند» مي‌باشد كه ظرف 6 ماه آينده قرار است دو كارخانه با توليد سالانه 5/6 ميليون متر مربع كاشي پرسلان از نوع through-bodied و لعاب دار راه اندازي نمايد. در اين كارخانه از فناوري شركت LB استفاده شده است.«كاشي نيلو» هم در حال راه اندازي خطوط جديد براي توليد پرسلان است. بخش توليد پرسلان لعابدار ظرف چند ماه راه اندازي خواهد شد كه بعد از آن در تابستان 84 خط توليد پرسلان through-bodied نيز مجهز به فناوري شركت LB استارت خواهد شد.ديگر شركت هايي كه پيشرفت خوبي نشان داده اند عبارتند از : «الماس كوير رفسنجان» با توليد فعلي 10000 متر مربع در روز كه قرار است با تكميل طرح توسعه به 40000 متر برسد.«پرسلان رويال» در شهر سمند با توليد روزانه 25000 متر مربع.«كاشي ارچين ميبد» با تجهيزات «سيتي SITI» كه روزانه 25000 متر مربع توليد دارد.«كاشي نارين ميبد« با توليد روزانه 6500 متر مربع كه اين مقدار با راه اندازي ماشين‌آلات جديد شركت Barbieri & Taro33i دو برابر خواهد شد.كاشي Loreth که برابر با 30000 متر مربع كاشي پرسلان پوليش خورده توليد خواهد داشت.كاشي تيما نيز در حال حاضر مشغول راه اندازي تجهيزات كامل شركت B & T براي توليد روزانه 5000 متر مربع مونوپروزا مي‌باشد.كاشي صدف اردكان نيز تجهيزات B & T را براي توليد روزانه 16000 متر مربع كاشي تك پخت و مونوپروزا راه اندازي نموده است.و اما بزرگترين سرمايه گذاري كه توليد سراميك ايران را دگرگون خواهد كرد و پيامدهايي براي بازار خارج از كشور نيز خواهد داشت «آپادانا سرام» نام دارد. راه اندازي اين پروژه بلندپروازانه چند سال به طول خواهد انجاميد و توليدي برابر با 30 ميليون متر مربع در سال خواهد داشت كه بطور مساوي بين سه محصول (دو پخت، پرسلان لعاب دار و پرسلان بي لعاب) به اضافه يراق آلات تقسيم شده است.در نگاهي اجمالي به اين پروژه مي‌توان موارد زير را نام برد:تا پايان سال 2005 ميلادي (تا دي ماه 1384) شركت «ساكمي» 26 پرس، 18 كوره و 8 آسياي پيوسته (Continuous mill) تحويل داده؛ نصب دستگاههاي Rotocolor روي خط لعاب و چاپ نيز همراه با سيستم هاي درجه بندي و پالت به عهده شركت «سيستم» مي‌باشد؛ كل فناوري توليد كاشي پرسلان through-bodied هم به عهده شركت LB است (شامل سيستم هاي شارژ دوبله، تغذيه و سيستم رنگ خشك). اين كارخانه قرار است با استخدام 4000 كارگر شروع به توليد نمايد كه مطمئناً در ميان شركت هاي ايراني هم از لحاظ كميت و هم از لحاظ كيفيت سرآمد خواهد بود. اين واحد توليدي در سطح جهان نيز از جمله مهم ترين شركت ها به حساب خواهد آمد.آيندهمنحني سرمايه گذاري كلان تا كنون به اوج خود رسيده است. از اين به بعد، مشكل چنداني در مورد توليد وجود ندارد بلكه مسئله فروش است. در شرايط فعلي دولت ايران با كاهش سهم اين بخش از بودجه در تلاش براي كنترل گسترش بي‌رويه شركت هاي جديد مي‌باشد. به هر حال، كارخانه هاي فعلي كم كم و با توجه به واكنش بازار توسعه خواهد يافت. اما آنچه مسلم است ايران به دنبال سرمايه‌گذاري هاي اخير موفق به كسب رتبه پنجم در ميان كشورهاي پيشرو در توليد كاشي شده است.
3. گزارشی از رشد تصاعدی صنعت سرامیک در استان یزدظرف دو سال گذشته، ايران به معدن طلايي براي توليد كنندگان ماشين آلات سراميك بدل شده است. در اين مدت تاجران محلي سرمايه گذاري هاي عظيمي در احداث كارخانه هاي جديد و يا توسعه خطوط موجود نموده اند كه هدف از اين كار افزايش ظرفيت توليد و بهبود كيفيت خصوصاً در بخش كاشي مي‌باشد. شركت هاي ايتاليايي بخش اعظم قراردادهاي تأمين ماشين آلات را به خود اختصاص داده اند. در اين ميان شركت ساكمي به عنوان پيشتاز و به دنبال آن شركتهاي «باربيري و تاروتسي»، «سيتي» و «سيستم» در بخش طرح و چاپ، درجه بندي و پالت، شركت LB Officine Meccaniche در بخش پروژه هاي كاشي پرسلان و «تكنوفراري» و ديگر شركتها به عنوان تأمين كننده ماشين آلات تكي در اين بازار فعال مي‌باشند.
مقاله زير نوشته marco fiori ،از تحلیلگران صنعت سرامیک دنیا و برگرفته از فصلنامه بين المللي دنياى سراميك(ceramic world)چاپ کشور ایتالیا می باشد،اين مقاله بيانگر جایگاه استان یزد در تولید کاشی و سرامیک در دنیااست،اما نکته قابل توجه در این مقاله حضور شرکتهای تولید کننده دستگاهها و تجهیزات کارخانه های کاشی است که توانسته اند سودهای کلانی را از این طریق کسب نمایند، حضور شرکتهای ایتالیایی،اسپانیایی و حتی ترکیه ای در این منطقه چنان سود آوری برای آنان داشته است که امروز به عنوان بزرگترین شرکتهای این صنعت شناخته می شوند ومیتوان گفت بازار ایران و بخصوص استان یزد بازار رویایی برای شرکتهای تولید کننده ماشین آلات بوده است و نکته دیگر مشکلی است که تولید کنندگان صنعت کاشی براساس آمارهای ارائه شده در این مقاله با آن روبرو هستند مشکلی به نام بازار،تقاظای داخلی روز به روز از میزان تولید فاصله گرفته و تولید کنندگان بیش از پیش به فکر بازار های بین المللی هستند.هم اکنون کشورهایی چون عراق وافغانستان مهمترین بازار های صادراتی استان هستند،این دو کشور به دلیل جنگ وشرایط باز سازی آن نیازمند بازار ایران هستند اما سوال اینجاست که این بازار تاکی پاسخگوی عرضه رو به رشد کاشی ایران است؟رشد صنعت سرامیک در ایران توسعه صنعت در مناطق خاصي بر تمام نقاط بزرگ صنعتي ایران تأثير گذار بوده است . خصوصاً مي‌توان به تهران و ديگر شهرهاي صنعتي اطراف آن از جمله قزوين، اصفهان و سمنان اشاره نمود. رشد سريع اين صنعت در ديگر مناطق حاشيه اي مثل مشهد، تبريز و شيراز نيز مشاهده مي‌شود. اما مهمترين و فعالترين شهر صنعت سراميك در ايران يزد مي‌باشد.رشد چشمگير بيش از هشتاد توليد كننده كاشي و سراميك در ايران به وضوح نمودار است. صنعت سراميك فرصت تجاري فوق العاده اي براي بسياري از سرمايه گذاران فراهم آورده است. اين مهم توجيه كننده چرايي مبادرت بسياري از توليد كنندگان تازه كار و كم تجربه به اين فعالت مي‌باشد كه برخي از آنها بسي پيچيدگي توليد و فروش را دست كم گرفته اند. اما در كنار ورود اين قبيل سرمايه گذاران به صنعت كاشي، برخي فروشندگان سابق نيز تصميم به فعاليت در بخش توليد گرفته موارد كثيري از خريد سهام كارخانجات جديد از سوي بازرگانان اين بخش ديده شده است. به هر حال رشد سرسام آور شركت هاي جديد ريسك توليد بيش از حد را نيز با خود مي‌آورد.اولين نمونه توليد صنعتي كاشي در سال 1339- 1338 بوده كه كاشي ايرانا اولين ماشين آلات توليد كاشي سراميكي را به كار برد. چند سال بعد كاشي حافظ و سعدي نيز وارد اين عرصه شد. از آن موقع به بعد اتفاقي رخ نداد تا اينكه كاشي پارس و I.T.I شروع به همكاري با همتايان خارجي خود در زمينه كاشي بدنه سفيد دو پخت (كوره تونلي) كرد. تقريباً در همان زمان كاشي نيلو و كاشي يزد نيز شروع به توليد كاشي تك پخت قرمز در سايز 20 ×10 و 20×20 نمود. تا سال 1357 شركتها به طور معمول تحت مالكيت بخش خصوصي بود اما بلافاصله پس از انقلاب اسلامي هم شركتهاي خصوصي و هم دولتي در فعاليت بوده اند.در سال 1365 در حين جنگ ايران و عراق سرمايه گذاران خصوصي جذب بخش كاشي شدند. در دهه 1990 ميلادي (بين سالهاي 69 تا 79) بعد از پايان جنگ، اين بخش روندي رو به رشد را آغاز كرد كه بيشتر به خاطر گسترش و توسعه فزاينده بخش ساختمان سازي بود.از جمله عوامل مؤثر در توسعه صنعت سراميك ايران پايين بودن هزينه كارگري ، ارزان بودن انرژي، وفور مواد اوليه و روحيه ريسك پذيري بالا مي‌باشد. گاز طبيعي و گاز مايع، ارزان و به راحتي در دسترس است. نيروي كارگري غير متخصص نيز بسيار ارزان است، با حقوق ماهانه تقريباً يكصدهزار تومان .(اين آمار مربوط به حدود دو سال پيش مي‌باشد).رقابت شديدي براي جذب بهترين و متخصص ترين تكنسين ها وجود دارد و شركتهاي نوپا بيشتر به دنبال اين افراد هستند. كشور ايران از لحاظ منابع زميني بسيار غني است و برخورداري از گنجينه اي از مواد اوليه مايه افتخار ايرانيان مي‌باشد. مزيت ديگر وجود سرمايه هاي هنگفت براي سرمايه گذاري است. به علاوه، وجود نفت نيز درآمدهاي قابل توجهي براي خزانه دولت دارد كه همراه با ديگر منابع درآمدي براي حمايت از فعاليتهاي تجاري و ايجاد زير ساختهاي جديد به كار مي‌رود. با اين حساب، ايران از تمام لازمه هاي توليد سراميك كه يكي از آنها سابقه چند صد ساله است، برخوردار مي‌باشد.مجموعه يزدمنطقه اطراف يزد (كه شامل ميبد و اردكان نيز مي‌شود) در سالهاي اخير شاهد رشد سريع صنعت سراميك بوده و پايه هاي مركز اصلي سراميك ايران را بنا نهاده است. قبل از اين تعيين مركز اصلي صنعت سراميك ايران امكان نداشت،اما اكنون در يزد، اين شهر غني در قلب كوير، كارخانجات جديد با سرعت سرسام آوري در حال ساخت مي‌باشد. هم اكنون بيش از 40 كارخانه كاشي در اين منطقه در حال فعاليت است، از جمله 15 كارخانه جديد كه ظرف يك سال و نيم گذشته راه اندازي شده است. اين رقم در مقابل كمتر از 10 كارخانه در ديگر نقاط كشور بسيار زياد است.اين مركز كه به تازگي در حال شكل گيري است و چيزي نمانده تا به «ساسوئولو*» ايران بدل شود، باعث گسترش تكنولوژي ايتاليا نيز مي‌شود. پيشتاز در تأمين ماشين آلات «شركت ساكمي» است كه توجه زيادي به اين بازار داشته از تسهيلاتي چون كيفيت بالاي خدمات پس از فروش و شهرت زياد در ميان تاجران ايراني برخوردار مي‌باشد. مهمتر از همه اينكه سرمايه گذاران محلي به دنبال شركتهايي مي‌گردند كه تا رسيدن به حد اعلاي توليد، تضمين توانايي رقابت و كيفيت لازم براي صادرات و در عين حال كاهش هزينه هاي توليد تاب بياورند. امروزه، ماشين آلات ايتاليايي به عنوان سازگارترين، معتبرترين و كاراترين شناخته شده است.توليدطبق آمار و ارقام رسمي منتشره «اتحاديه توليدكنندگان سراميك ايران» ، توليد سال 1382 معادل 95 ميليون متر مربع بوده است. در سال 1383، توليد 120 ميليون متر مربع بوده كه رشد چشمگيري براي آن است. اين رقم به 170 ميليون متر مربع در سال 1384، 270 ميليون متر در سال 85 رسیده و تا 300 ميليون متر در سال 86 خواهد رسيد.به علاوه، تا پايان سال جاري كه بسياري از كارخانه هايي كه ماشين آلات آنها خريداري شده تقريباً راه اندازي خواهد شد، انتظار مي‌رود توليد در سطح كشور از 300 ميليون متر نيز تجاوز كند.كاشي دوپخت سريع هم چنان بيشترين رواج را در ميان انواع كاشي ديوار دارد. گرچه بعضي شركتها در حد كمي مونوپروزا توليد مي‌كنند، اما سيستم تك پخت هنوز به عنوان سيستم استاندارد كاشي كف رايج بوده و توليد كاشي پرسلان نيز رو به افزايش است.مثل ايتاليا و اسپانيا، توليد كاشي پرسلان در اين مرحله اوليه بيشتر در حد توليدات گذشته به صورت پوليش خورده با طرح هاي كهكشاني و رگه دار مي‌باشد. اين احتمال نيز وجود دارد كه كاشي پرسلان لعاب خورده به زودي بخش مهمي از توليد ايران را تشكيل دهد. گرچه محاسبه دقيق سهم كاشي پرسلان از كل توليد دشوار است،اما مي‌توان با احتساب سرمايه گذاري هاي جديد در اين زمينه و كارخانه هاي موجود كه به اين سمت روي آورده اند، اين رقم را در حدود 15% فرض كرد.در ضمن بازار خوبي نيز براي موزاييك وجود دارد كه عمدتاً در اماكن مذهبي استفاده مي‌شود.بازار داخليبازار داخلي در حال حاضر خروجي اصلي توليدكنندگان ايراني مي‌باشد كه مي‌توانند توليدات خود را به قيمت خوبي به فروش برسانند(هر متر مربع كاشي تك پخت حدود 6-5 دلار آمريكا يا 5000 تا 6000 تومان است). در چنين كشوري با جمعيت70ميليون نفري، مصرف سرانه در حال حاضر 3/1 متر مربع در سال است كه اميد است اين مقدار به 5/1 متر مربع برسد.مسلماً حد و مرزي براي پيشرفت وجود دارد چرا كه تجاوز از اين مقادير حتي در بازاري جا افتاده نيز دشوار خواهد بود.به منظور همگام شدن با توليد انفجاري بايد به همان اندازه انتظار رشد سريع مصرف داخلي را نيز داشته باشيم، اما در واقعيت به نظر مي‌رسد اين روند حتي قابل مقايسه هم نباشد. افزايش تقاضاي كاشي ادامه خواهد داشت چراكه شهرهاي اصلي در معرض توسعه سريع است و وسعت مناطق شهري در فاصله 4 سال به 100 ميليون متر مربع خواهدرسيد.اما طبق برآورد«اتحاديه توليد كنندگان سراميك ايران » بي‌شك اين مسئله جوابگوي توليد پيش بيني شده هم نخواهد بود.طبق پيش بيني هاي خوش بينانه تر، رشد عمده ساختمان سازي و بطور كلي اقتصاد كشور مي‌تواند در آينده باعث حداكثر مصرف 150 ميليون متر مربع شود كه به هر حال جوابگوي توليد نخواهد بود. پر واضح است كه تنها راه خروج كاشي، صادرات است.كاشي ايراني در عرصه جهانيشركت هاي ايراني تاكنون روي صادرات متمركز نبوده است. شركتهاي بزرگتر كه براي رقابت در بازارهاي خارجي آماده ترند، سهم 20 تا 25 درصدي از صادرات دارند. ميانگين صادرات از اين مقدار نيز بسيار كمتر است خصوصاً با در نظر داشتن رقم صادرات سال 83 كه برابر است با 3/7 ميليون متر مربع (حدوداً 6% از120 ميليون متر مربع توليد).عوامل متعددي براي پيشرفت كلان نياز است. شركتها بايد فعاليتهاي بازاريابي و شبكه هاي فروش خود را عملاً سازماندهي كنند. بطور همزمان، زير ساخت هاي كشور به خصوص بانك ها و مؤسسات مالي بايد از اين نوع توسعه حمايت كنند. پيكار با رقيبان بين المللي ناخواسته بهبود كيفيت را به همراه خواهد داشت، خصوصاً اگر قيمت تنها وسيله بازاريابي به حساب نيايد. ارتقاء سطح آموزشي پرسنل و مدرنيزه كردن تكنولوژي عوامل كليدي موفقيت است. شركت هايي كه به دنبال تثبيت حضور خود در بازارهاي جهاني هستند، بايد از همين الان روي بهبود اين عوامل كار كنند.بر خلاف آشفتگي ناشي از جنگ كنوني، موقعيت جغرافيايي كشور بطور بالقوه مناسب است كه با داشتن همسايگاني چون عراق، سوريه، افغانستان، امارات متحده عربي و جمهوري هاي قفقازي اتحاد شوروي سابق، بازار فروش خوبي تضمين مي‌شود. طرز تفكر اقتصادي طبقه بازرگانان ايراني كه ميراث موقعيت تاريخي اين شهرها در جاده ابريشم است خبر از اين نكته مي‌دهد كه ايراني ها مي‌توانند پيشرفت خوبي در بازار جهاني داشته باشند.از طرف ديگر، محصولات چيني با قيمت پايين در حال ورود به بازار داخلي است. اين در حالي است كه يكي ديگر از رقباي خطرناك اين صنعت، سنگ طبيعي است ، زیرا ايران دومين توليد كننده سنگ در جهان مي‌باشد.پروژه هاي جديدظرف چند ماه گذشته شركت ساكمي كارخانه هاي متعددي را راه اندازي نموده و خطهاي جديدي نيز در شركتهايي مثل «كيميا سرام ميبد» و «خاتم اردكان» نصب كرده است. هم چنين، تأمين مجدد ماشين آلات «كاشي گلچين میبد» ، «كاشي رباط میبد» ، «كاشي گلديس میبد» ، «نازسرام میبد» و «كاشي عقيق» نيز به عهده اين شركت بوده است. شركت ناز سرام سه كوره براي توليد روزانه 16000 متر مربع كاشي پرسلان سايز بزرگ دارد و قرار است سال آينده راه اندازي شود. كاشي عقيق نيز توليد روزانه خود را به 20000 متر مربع رسانده است. لازم به ذكر است نتيجه بخش ترين فناوري كاشي تك پخت بدنه قرمز و كاشي پرسلان لعاب دار مي‌باشد.يكي از مهمترين شركتهاي جديد «كاشي برليان قزوين» است كه مؤسسين آن گروهي از سرمايه‌گذاران مي باشند و انتظار مي‌رود از اواخر سال 85 به بعد توليد روزانه اي برابر با 20000 متر مربع كاشي كف پرسلان داشته باشد. در اين كارخانه از تكنولوژي شركت ساكمي و شركت LB استفاده شده است. كاشي سمند نيز در ارديبهشت 83 كار خود را با توليد روزانه 15000 متر مربع كاشي دوپخت آغاز كرد. دو كارخانه جديد نيز در ميبد شروع به توليد كرده اند: 1) كاشي ستاره كه تأمين كليه ماشين آلات آن به عهده شركت Barbieri & Tarozzi بوده و روزانه 15000 متر مربع كاشي مونوپروزا (تك پخت) به بازار عرضه میکند2) كاشي باستان كه در توليد روزانه 18000 متر مربع راه اندازي شده است. از ديگر پروژه هاي اخير پروژه توليد كاشي پرسلان در گروه احسان ميبد تحت نام تجاري «احسان نيرو» مي‌باشد. ماشين آلات اين كارخانه توسط شركت ساكمي تأمين شده و روزانه 10000 متر مربع توليد دارد كه قرار است در سال 85 با راه اندازي «شركت نوآوران» با ظرفيت توليد روزانه 18000 متر مربع كاشي تك پخت توسعه يابد. «كاشي حافظ» هم براي كسب سهم بيشتري از بازار داخلي قصد دارد توليد خود را با راه اندازي دو خط ديگر افزايش دهد. ماشين آلات اين دو خط ساخت شركت Barbieri & Tarozzi بوده قرار است روزانه 11000 متر مربع كاشي تك پخت و دو پخت توليد كند.از ديگر شركتهايي كه شهرت خوبي در بازار دارد و اكنون در شرف ورود به بخش پرسلان نيز هست «كاشي و سراميك الوند» مي‌باشد كه ظرف 6 ماه آينده قرار است دو كارخانه با توليد سالانه 5/6 ميليون متر مربع كاشي پرسلان از نوع through-bodied و لعاب دار راه اندازي نمايد. در اين كارخانه از فناوري شركت LB استفاده شده است.«كاشي نيلو» هم در حال راه اندازي خطوط جديد براي توليد پرسلان است. بخش توليد پرسلان لعابدار ظرف چند ماه راه اندازي خواهد شد كه بعد از آن در تابستان 84 خط توليد پرسلان through-bodied نيز مجهز به فناوري شركت LB استارت خواهد شد.ديگر شركت هايي كه پيشرفت خوبي نشان داده اند عبارتند از : «الماس كوير رفسنجان» با توليد فعلي 10000 متر مربع در روز كه قرار است با تكميل طرح توسعه به 40000 متر برسد.«پرسلان رويال» در شهر سمند با توليد روزانه 25000 متر مربع.«كاشي ارچين ميبد» با تجهيزات «سيتي SITI» كه روزانه 25000 متر مربع توليد دارد.«كاشي نارين ميبد« با توليد روزانه 6500 متر مربع كه اين مقدار با راه اندازي ماشين‌آلات جديد شركت Barbieri & Taro33i دو برابر خواهد شد.كاشي Loreth که برابر با 30000 متر مربع كاشي پرسلان پوليش خورده توليد خواهد داشت.كاشي تيما نيز در حال حاضر مشغول راه اندازي تجهيزات كامل شركت B & T براي توليد روزانه 5000 متر مربع مونوپروزا مي‌باشد.كاشي صدف اردكان نيز تجهيزات B & T را براي توليد روزانه 16000 متر مربع كاشي تك پخت و مونوپروزا راه اندازي نموده است.و اما بزرگترين سرمايه گذاري كه توليد سراميك ايران را دگرگون خواهد كرد و پيامدهايي براي بازار خارج از كشور نيز خواهد داشت «آپادانا سرام» نام دارد. راه اندازي اين پروژه بلندپروازانه چند سال به طول خواهد انجاميد و توليدي برابر با 30 ميليون متر مربع در سال خواهد داشت كه بطور مساوي بين سه محصول (دو پخت، پرسلان لعاب دار و پرسلان بي لعاب) به اضافه يراق آلات تقسيم شده است.در نگاهي اجمالي به اين پروژه مي‌توان موارد زير را نام برد:تا پايان سال 2005 ميلادي (تا دي ماه 1384) شركت «ساكمي» 26 پرس، 18 كوره و 8 آسياي پيوسته (Continuous mill) تحويل داده؛ نصب دستگاههاي Rotocolor روي خط لعاب و چاپ نيز همراه با سيستم هاي درجه بندي و پالت به عهده شركت «سيستم» مي‌باشد؛ كل فناوري توليد كاشي پرسلان through-bodied هم به عهده شركت LB است (شامل سيستم هاي شارژ دوبله، تغذيه و سيستم رنگ خشك). اين كارخانه قرار است با استخدام 4000 كارگر شروع به توليد نمايد كه مطمئناً در ميان شركت هاي ايراني هم از لحاظ كميت و هم از لحاظ كيفيت سرآمد خواهد بود. اين واحد توليدي در سطح جهان نيز از جمله مهم ترين شركت ها به حساب خواهد آمد.آيندهمنحني سرمايه گذاري كلان تا كنون به اوج خود رسيده است. از اين به بعد، مشكل چنداني در مورد توليد وجود ندارد بلكه مسئله فروش است. در شرايط فعلي دولت ايران با كاهش سهم اين بخش از بودجه در تلاش براي كنترل گسترش بي‌رويه شركت هاي جديد مي‌باشد. به هر حال، كارخانه هاي فعلي كم كم و با توجه به واكنش بازار توسعه خواهد يافت. اما آنچه مسلم است ايران به دنبال سرمايه‌گذاري هاي اخير موفق به كسب رتبه پنجم در ميان كشورهاي پيشرو در توليد كاشي شده است.
No comments:
Post a Comment