Thursday, May 17, 2007

بيوسراميک


بيوسراميک هر ماده اي كه بطور متناوب يا پيوسته در تماس با بافت بدن قرار گيرد جزء بيومتريالها قرار خواهد گرفت. بطوركلي بيومتريالها در سه دسته فلزات، سراميكها و پليمرها تقسيم بندي مي شوند. در ميان اين مواد سراميكها بخاطر خصوصيات بيولوژيكي منحصر به فرد و همخواني نزديكي كه با محيط فيزيولوژيكي بدن دارند از اهميت ويژه اي برخوردار شده اند. در چهار دهه گذشته انقلاب عظيمي در استفاده از سراميكها در پزشكي به خصوص جهت كاربردهاي ارتوپدي رخ داده است . بيوسراميكها در اشكال مختلفي ساخته مي شوند . آنها مي توانند بصورت تك كريستال (ياقوت كبود) پلي كريستال (آلومين يا هيدروكسي آپاتيت) شيشه (شيشه زيستي)،‌ شيشه ـ سراميك (شيشه ـ سراميك A/W) يا كامپوزيت (پلي اتيلن هيدروكسي آپاتيت) باشند. فاز يا فازهاي مصرفي به خواص يا عملكرد آنها بستگي دارند. براي مثال:‌ تك كريستال ياقوت كبود به عنوان كاشتني دنداني مصرف مي شود زيرا استحكام زيادي دارد و با استخوان پيوند برقرار مي كند. شيشه هاي زيست فعال استحكام پاييني دارند اما به سرعت با استخوان پيوند برقرار مي كند و بهمين دليل براي بازسازي و رشد استخوان و ترميم ضايعات استخواني مصرف مي شوند. از لحاظ خصوصيات يك بيومتريال، بيوسراميكها از جايگاه رفيعي برخوردار هستند و تنها نكته اي كه كاربرد آنها را محدود مي سازد تردي آنهاست. در اواخر دهه ‌ 1960 بود كه علاقة بسياري به استفاده از سراميكها در كاربردهاي مهندسي پزشكي ايجاد شد. بين سالهاي 1970 تا 1980 كمتر پيشرفتي در اين زمينه بوده ولي از آن زمان تاكنون نوآوريها و كاربردهاي بسياري را مي توان ديد. عصر نوين و پيشرفته بيوسراميكها از سال 1963 آغاز مي شود كه شخصي بنام smith، استخوان را با ماده اي بنام cerosium ـ تركيبي از آلوميناي متخلخل با رزين اپوكسي فشرده در تخلخلهاي آن ـ جايگزين كرد و در عين حال 48 درصد تخلخل را ـ مانند استخوان معمولي ـ‌ باقي گذاشت تا رگهاي خوني بتوانند در آن رشد كنند و استخوان يكپارچگي خود را در بدن بدست آورد . از دهة 1970 آقاي Hench و همكاران، ارزيابي بيوسراميكهايي با سطوح فعال واكنش دهنده با بدن را آغاز كردند كه نخستين آنها بيوگلاس ها بودند. از آن پس شيشه ـ سراميكها نيز مورد توجه فراوان قرار گرفتند و تاكنون نيز، همچنان مورد توجه قرار دارند. آنچه كه باعث كاربرد روزافزون اين مواد شده است عبارتند از:‌ ـ‌ پايداري حرارتي و شيميايي ـ‌ استحكام بالا ـ مقاومت سايش بالا ـ ظاهر زيبا و مناسب ـ زيست سازگاري بالا (Bio compatibility)

No comments: